%0 Journal Article %T بررسی انعکاس گرایش‌های قومی، دینی و سیاسی در متون جغرافیایی: بررسی موردی المسالک و الممالک اصطخری و احسن التقاسیم مقدسی %J پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی %I دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران %Z 2228-7906 %A عبادی, صبحه %A آذرنوش, آذرتاش %A بیات, علی %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 53 %N 1 %P 73-93 %! بررسی انعکاس گرایش‌های قومی، دینی و سیاسی در متون جغرافیایی: بررسی موردی المسالک و الممالک اصطخری و احسن التقاسیم مقدسی %K اصطخری %K مقدسی %K گرایش‌های قومی %K گرایش‌های دینی %K گرایش‌های سیاسی %K عربگرایی %K ایرانگرایی %R 10.22059/jhic.2020.264925.653929 %X از متون جغرافیای انسانی اطلاعات و آگاهی‌های ارزشمندی در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و تاریخی به دست می‌آید. در این متون، جغرافی نگاران مسلمان به وصف اوضاع اجتماعی، خُلق و خو، آداب و رسوم، اوضاع دینی و سیاسی اقوام و ساکنان مناطق گوناگون جهان اسلام پرداخته‌اند. وصف اصطخری و مقدسی دو جغرافی نگار برجسته ایرانی و عرب قرن چهارم، علاوه بر بیان امور واقع جغرافیایی ـ تاریخی، تحت تأثیر گرایشهای قومی، دینی و سیاسی آنان نیز قرار داشته است. در این مقاله، به روش توصیفی ـ تحلیلی نمونه‌هایی از انعکاس گرایشهای مذکور در آثار دو دانشمند جغرافی نگار بررسی خواهد شد. نتیجه نشان می‌دهد که در بهره‌گیری از متون جغرافیایی و نیز تاریخی، همواره باید جانب احتیاط را نگاه داشت و ارزیابی، تهذیب و نقد محتویات در استناد به آنها می‌باید در نظر گرفته شود. %U https://jhic.ut.ac.ir/article_78006_dc8fcaa1a3027c7455ddd1ca48f35290.pdf