TY - JOUR ID - 67570 TI - کرامیان و اوضاع اجتماعی خراسان در دورۀ غزنویان JO - پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی JA - JHIC LA - fa SN - 2228-7906 AU - رحمتی, محسن AU - روشنی, میترا AD - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان AD - دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشگاه لرستان Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 49 IS - 2 SP - 171 EP - 198 KW - حنفیان KW - خراسان KW - شافعیان KW - شیعیان KW - غزنویان KW - کرامیان DO - 10.22059/jhic.2018.250001.653863 N2 - فرقۀ کرامیه که از سده سوم هجری پدیدار شد، در دوره غزنویان، تحت تأثیر عواملی چند، رشد کرد و در حیات اجتماعی خراسان تأثیر گذاشت. در این مقاله ضمن بازکاوی دلایل و عوامل رشد کرامیه، پیامدهای اجتماعی حضور آنها در خراسان در دوره غزنویان بررسی شده است. پایگاه اجتماعی کرامیان و بحران مشروعیتِ حکومت غزنوی در ابتدای قدرت‌یابی آن سلسله، زمینه همکاری میان کرامیان و غزنویان را فراهم ساخت. پیشوایان کرامی با استفاده از نهادهای اجتماعی ـ آموزشی نظیر مدرسه و خانقاه، به تبلیغ مذهب خود پرداختند و با انتشار عقاید خود در میان بازرگانان، پیشه­وران و کارگزاران حکومتی، عملاً نظام قشربندی اجتماعیِ خراسان را در هم شکسته و برای تصاحب منابع اقتصادی و اجتماعی و دست‌یابی به مناصب اداری به رقابت با پیروان سایر مذاهب و گروه­های متنفذ در خراسان پرداختند؛ این رقابت موجب شکل‌گیری نخستین محنه مذهبی در تاریخ خراسان شد. UR - https://jhic.ut.ac.ir/article_67570.html L1 - https://jhic.ut.ac.ir/article_67570_f2a94979d82db98424ca38b6afce9916.pdf ER -