Formal Analysis of the Main Elements of Imam Ali's (PBUH) Clothing in Paintings of Khāvarān Nāmih's manuscript

Document Type : Research/Original/Reqular Article

Authors

1 MA Student, University of Art, Tehran

2 Associated Prof., University of Art, Tehran

3 Assistant Prof., University of Art, Tehran

Abstract

Many historical illustrated manuscripts have used a fixed aspect of iconography for prominent characters to facilitate their recognition. This study aimed to analyze the pictorial pattern of Imam Ali's (PBUH) clothing, the design, form, and color in the paintings of the Khāvarān Nāmih's Manuscript, a sample of Turkoman school preserved in Golestan Palace. The results showed that the clothes of Imam Ali (PBUH) in the paintings consisted of a turban, cloak, and robe, which was the customary clothing style of his time, the conventional three-piece clothing. Moreover, depicting Imam Ali (PBUH) in the same clothes as other characters in the picture reflects his lifestyle as a normal person in society.

Keywords


ابن‌اثیر، عزالدین ابوالحسن. تاریخ کامل اسلام و ایران. ج 1. ترجمه ابوالقاسم حالت و علی حائری. تهران: علمی. 1365.
احمدی بیرجندی، احمد. «دیدگاه‌های اخلاقی و اجتماعی محمد بن حسام خوسفی در منظومه خاوران‌نامه». جستارهای ادبی. 1369. 23 (4 و 3).431- 416.
اخوانی، سعید و محمودی، فتانه. «واکاوی لایه­های معنایی در نگاره­های نسخه خاوران­نامه با رویکرد آیکونولوژی». هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی. 1397. 23 (2). 34- 23.
ارجمند، مهدی. «ضلع ثابت: اسلوبی در نگاره­های خاوران­نامه». نگره. 1388. 4 (12). 62- 53.
اللهی، مهین و فرخ­فر، فرزانه. «بازشناسی فولکلور مادی (پوشاک) در ترسیم سیمای اشخاص داستانی در نسخۀ مصور خاوران­نامه». دوماهنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه. 1400. 9 (37). 38- 5.
آژند، یعقوب. نگارگری ایران. ج 1. تهران: سمت. 1389.
بخاری، ابوعبدالله محمد. صحیح بخاری. ج 2. ترجمه عبدالعلی نور احراری. تربت جام. شیخ الاسلام احمد جام. 1392.
پاکباز، رویین. نقاشی ایران. چ 5. تهران: زرین و سیمین. 1385.
پولاک، یکوب ادوارد.  سفرنامۀ پولاک. ترجمه کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی. 1361.
جلابی، ابوالحسن. مناقب الامام علی بن ابی طالب (ع). ج 2. بیروت: دارالاضواء. 1383.
چیت­ساز، محمدرضا. «تاریخ پوشاک ایرانیان از ابتدای اسلام تا قاجار». تاریخ جامع ایران. ج 19. تهران: دایره­المعارف بزرگ اسلامی. 1393. 680- 520.
حر عاملی، محمد بن حسن. وسائل الشیعه. ج 1. ترجمه سعید غفارزاده. تهران: قلم. 1396.
حسن­زاده، اسمعیل. حکومت ترکانان قراقویونلو و آق­قویونلو در ایران. تهران: سمت. 1379.
حصوری، علی.  مبانی طراحی سنتی در ایران. چ 2. تهران: چشمه. 1385.
خوسفی بیرجندی، محمدبن حسام‌الدین. خاوران‌نامه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 1381.
دزی، راینهارت. پیتر. فرهنگ البسۀ مسلمانان. ترجمه حسینعلی هروی. چ 2. تهران: علمی و فرهنگی. 1383.
دلاواله، پیترو. سفرنامه. ترجمه شعاع­الدین شفاء. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. 1348.
دینوری، احمدبن داوود، اخبار الطوال. ترجمه محمد مهدوی دامغانی. تهران: نی. 1364.
ذکاء، یحیی. «خاوران­نامۀ نسخۀ خطی و مصور موزۀ هنرهای تزیینی». هنر و مردم. 1343. 8(20). 29- 17.
رابینسون، ب. و. هنر نگارگری ایران. ترجمه یعقوب آژند. چ 2. تهران: مولی. 1384.
رجایی، مهدی. «گره هشت و زهره موج­دار: خاستگاه احتمالی نقش­مایه بوته در فرش». پژوهش هنر. 1395. 6 (12). 73- 65.
رهنورد، زهرا. نگارگری. تهران: سمت. 1386.
سومر، فاروق. قراقویونلوها. ترجمه مهاب ولی. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. 1369.
سیمز، الینور. «دوره مغول و تیموریان». پوشاک در ایران­زمین. چ 3. تهران: امیرکبیر. 1391. 192- 177.
شریعت، زهرا و زینلی، لیلا. «جلوه­های حماسی، ملی و مذهبی در نگاره­های خاوران­نامۀ مکتب شیراز». مطالعات هنر اسلامی. 1388. 5 (10). 57- 43.
شهشانی. سهیلا. تاریخچه پوشش سر در ایران. تهران: مدبر. 1374.
صداقت، فاطمه. «نسخۀ خطی خاوران­نامه شاهکار نگارگری مذهبی مکتب ترکمانان قره­قویونلو و آق­قویونلو». مطالعات هنر اسلامی. 1385. 2 (4). 120- 103.
صدوق، ابوجعفر محمد. من لا یحضره الفقیه. ج1. تهران: الاسلامیه. 1390.
ضیاءپور، جلیل. پوشاک ایرانیان از چهارده قرن پیش تا آغاز دوره شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. 1349.
طالب­پور، فریده. «کارکردهای طراز در دوره فاطمیان». هنرهای زیبا ـ تجسمی. 1395. 21 (2). 64- 55.
طبری، محمد. تاریخ الرسل و الملوک. ج 3. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: زر، بی‌تا.
غیبی، مهرآسا. هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. 1385.
قایدان، اصغر. «پوشش و پرچم در جنگ­های عصر اسلامی». تاریخ اسلام. 1383. 5 (17). 32- 5.
قزوینی رازی، احمد بن فارس. معجم مقاییس اللغۀ. ج 4. قم: دالفکر. 1358.
کاتب، فاطمه و مافی­تبار، آمنه. «بازخوانی شیوه­های طبقه­بندی طرح و نقش پارچه­های تاریخی ایران». جلوه هنر. 1398. 11 (23). 802-67.
کریم­زاده تبریزی، محمدعلی. احوال و آثار نقاشان قدیم ایران. ج 2. لندن: ساتراپ. 1369.
کنبای، شیلا. نقاشی ایرانی. ترجمه مهدی حسینی. چ 2. تهران: دانشگاه هنر. 1382.
کلینی، محمد بن یعقوب. الکافی. ج 6 و 13. قم: دارالحدیث. 1387.
متین، پیمان. پوشاک ایرانیان. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی. 1383.
محمدرسولی، مطهره. «بررسی منسوجات قرن هشتم و نهم هجری با توجه به نگاره­های کتاب خاوران­نامه». مجموعه مقالات چهارمین جشنواره بین­المللی مد و لباس فجر. زیرنظر حمید قبادی دانا. تهران: پیام عدالت. 1394.
مسائلی، مهدی. جامه پیام­بر: لباس روحانیت. چ 2. مشهد: به­نشر. 1399.
مقدم قوچانی، علی. نقش روحانیت در اسلام و اجتماع. تهران: مسجد علوی. 1358.
معمارزاده، محمد. «خاوران‌نامه از منظر هنر نگارگری با تأکید بر عوامل مؤثر در شکل‌گیری اثر هنری و تحلیل نمادهای آن». مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان. 1390. 5 (3). 177- 162.
مجلسی، محمدباقر. بحارالانوار. ج 43 و 80. تهران: الاسلامیه. 1381.
میرجعفری، حسین. تاریخ تیموریان و ترکمانان. اصفهان.: دانشگته اصفهان. 1375.
نویری، شهاب‌الدین احمد بن عبدالوهاب. نهایه الارب فی فنون الادب. ج 18. ترجمه محمود مهدوی دامغانی. تهران: امیرکبیر. 1364.
واقدی، عبدالله‌محمد. مغازی. ج 2. ترجمه محمد مهدی دامغانی. تهران: نشر دانشگاهی. 1361.
همتی، عبدالله. «بررسی منابع لباس و پوشش اسلامی». مشکوه. 1389. تابستان (107). 140-120.
Formal Analysis of the Main Elements of Imam Ali's (AS) Clothing in Persian Paintings from the Version of the Turkmen School's Khāvarān Nāmeh (Preserved in Golestan Palace).