مقایسه عوامل ناظر بر اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سلسله مراتبی فازی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

سبک خاص رهبری حسن صباح و اطاعت محض و داوطلبانه پیروان وی، نمونه‌ای شاخص‌ برای مطالعات سبک‌شناسی رهبری و فرایند اطاعت محض است. در این پژوهش از دو رویکرد برای تجزیه و تحلیل عوامل ناظر بر اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح استفاده شده است. در رویکرد نخست، از منطق ارسطویی استفاده گردیده و ابتدا با استفاده از روش اقدام‌پژوهی تاریخی، دلایل اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح، بررسی شده و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA، 4 شاخص اصلی و 46 زیرشاخص از مجموعه داده‌ها شناسایی گردیده است. در رویکرد دوم، از منطق فازی استفاده شده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتوا و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA، 4 شاخص اصلی و 18 زیر‌شاخص از مجموعه داده‌ها شناسایی شده است. در پایان، با مراجعه به خبرگان و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و همچنین تحلیل سلسله مراتبی فازی، به اولویت‌بندی، مقایسه و تجزیه و تحلیل دلایل اطاعت محض اسماعیلیان، در دو رویکرد پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The comparison of the reasons of Ismailis’s blind obedience from Hassan Sabbah through analytical hierarchy process (AHP) and fuzzy analytical hierarchy process (FAHP)

چکیده [English]

The specific leadership style of Hassan Sabbah and the specific obedience style of followers, because of voluntary blind obedience of followers from Hassan Sabbah, is one of the most prominent samples for methodologies leadership studies and blind obedience process. In this study, we have used two different approaches towards the analysis of Ismailis’s blind obedience from Hassan Sabbah. In one of them we used Aristotelian logic, and first with the use of historical action research approach, the reasons of this blind obedience were identified, and also through MAXQDA, 4 main indexes and 46 sub-indexes were found among all the data. In the other approach we used fuzzy logic, and through descriptive-analytical method (the content analysis type) and MAXQDA, 4 main indexes and 18 sub-indexes were found among all the data. Finally, through asking the experts and using analytical hierarchy process (AHP) and also fuzzy analytical hierarchy process (FAHP), we attempted to prioritize, compare and analyze the reasons of Ismailis’s blind obedience from Hassan Sabbah in these two approaches.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blind obedience
  • The Ismailis
  • Style of leadership
  • Analytical Hierarchy process
  • Fuzzy Analytical Hierarchy Process
[1]. باسورث، ادموند کلیفورد، تاریخ دودمانی ایران (از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانیان). پژوهش دانشگاه کمبریج. جلد پنجم. گردآورنده جی بویل، ترجمه حسن انوشه، تهران، انتشارات امیر کبیر،1371.
[2]. جوینی، علاءالدین عطا ملک، تاریخ جهانگشا، جلد سوم، تهران، صبا، 1355.
[3]. خراسانی فدایی، محمد بن زین‌العابدین، تاریخ اسماعیلیه، تصحیح الکساندر سیمیونوف، تهران، اساطیر، 1362.
[4]. خلعتبری، اللهیار و حسن باستانی‌راد، رویارویی سیاسی-نظامی حسن صباح با سلجوقیان، در. پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 51، 99-118، 1385.
[5]. دفتری، فرهاد، اسماعیلیه، در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد هشتم، تهران، مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، 1377.
[6]. همو، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، فرزان روز، 1375.
[7]. همو، افسانه‌های حشاشین یا اسطوره‌های فدائیان اسماعیلی، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، فرزان روز، 1376.
[8]. همو، حسن صباح و سرآغاز جنبش اسماعیلی نزاری در تاریخ و اندیشه‌های اسماعیلی در سده‌های میانه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، فرزان روز، 1382.
 
[9]. رشیدالدین فضل الله همدانی، جامع التواریخ، به کوشش محمدتقی دانش پژوه و محمد مدرسی زنجانی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1356.
[10]. روحانی، سیدکاظم، تحلیلی بر نهضت‌های سیاسی‌‌ ـ دینی ایران، در کیهان اندیشه، شماره 21، 100-87، 1379.
[11]. سعدآبادی‏،‎‏ علی‌اصغر و علی‌اصغر پورعزت، ویژگی‌های حکومت توسعه ‌یافته در پرتو رهنمودهای امام علی علیه‌السلام، در فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشنامه علوی، سال چهارم، شماره 1، صص 51-33، 1392.
[12]. کاشانی، ابوالقاسم عبدالله بن علی بن محمد، زبده التواریخ، به کوشش محمدتقی دانش پژوه، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1366.
[13]. لوئیس، برنارد، تاریخ اسماعیلیان، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، انتشارات توس، 1362.
[14]. مادلونگ، ویلفرد، فرقه‌های اسلامی، ترجمه ابولقاسم سری، تهران، اساطیر، 1377.
[15]. هاجسن، مارشال، فرقه اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، قم، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1369.
[16]. Adair, J., Great Leaders, Talbot Adair Press, Guildford, 1989.
[17]. Baltar, Fabiola, Ignasi Brunet, Social research 2.0: virtual snowball sampling method using Faceboo«in Internet Research, 22 (1): 57 – 74, 2012.
[18]. Bass, B. M., The Future of Leadership in Learning Organizations, in Journal of Leadership Studies, 7, 18-40, 2000.
[19]. Benjamin of Tudela, The Itinerary of Benjamin of Tudela, Adler, London, 1907.
[20]. Block, P., Stewardship: Choosing Service over Self-Interest, Berrett-Koehler, San Francisco, 1996.
[21]. Burns, J. M. , Leadership, Harper & Row, New York, 1978.
[22]. Cinoğlu, Hüseyin "Sociological understanding of the relationship between terrorism and religion", International Journal of Human Sciences, 2, 199-209, 2010.
[23]. Daftari, Farhad, Great Encyclopedia of Ismaili. (Volume VIII), The Great Islamic Encyclopedia, PCL publication, 1998.
[24]. Fiedler, F. E., The Leadership Situation and the Black Box in Contingency Theories, Academic Press, New York, 1993.
[25]. Gardner, H, Leading Minds: An Anatomy of Leadership, New York: Basic Books, 1995.
[26]. Giuliani, R., Leadership, Hyperion, New York, 2002.
[27]. Gosling, J, Change and Continuity, Routledge, New York, 2008.
[28]. Hoyt, C, Goethals, G. Riggio, R., Leader-Follower Relations: Group Dynamics and the Role of Leadership, in A Multidisciplinary Experiment, 1, 96-122, 2006
[29]. Jones, S. Gosling, J., Nelson`s Way: Leadership Lessons from the Great Commander, Nicholas Brealey, London, 2005.
[30]. Kazmi, S. Farhana, Tahir Pervez, Socio Economic and Cultural Perspectives of Terrorism in Pakistan  and The  Madrassa (Mosque) Students, in International Journal of Academic Research, 3, 578-581, 2011.
[31]. Khurana, R., Searching for a Corporation Savior: The Irrational Quest for Charismatic, Princeton University Press, Princeton, 2002.
[32]. Lord, R. G. Maher, K. J., Leadership and Information Processing: Linking Perceptions and Performance, Harper Collins, Boston, 1991.
[33]. Nafisi, Arash, Ismailia from the Beginning to Modern Times, in American Journal of Scientific Research, 24, 63-72, 2011.
[34]. Poonawala, K, Ismail., Ismaili Literature in Persian and Arabic, in The Encyclopaedia Iranica, Columbia University, 14, 197-204, 2008.
[35]. Plato, Republic. G. M. A. Grube Hackett Publishing, Indianapolis, 1992.
[36]. Scheffer-Boichorst, P, Der Kaiserliche Notar und der Straddburger Vitztum Burchard, in  Zeitschrift Fur die Geschichte des Oberrheins, 43,  456-477, 1889.
[37]. Thomas C. David, Old Men of the Mountains: A Comparative study of the Ghūrids and the Ismāīlīs of Alamūt,  in Journal of Historical and European Studies, 1, 7-22, 2007.
[38]. Tourish, D., Charismatic Leadership and Corporate Cultism at Enron: the Elimination of Dissent, the Promotion of Conformity and Organizational Collapse, in The Leadership, 1, 455-480, 2005.
[39]. Weber, M., The Theory of Social and Economic Organization. Hodge, London, 1947.